سرگذشت پوشش زنان ایرانی در پیش و پس از انقلاب اسلامی | نقش‌آفرینی زن ایران در هویت تازه | سبک زندگی تازه در زندگی زنان ایرانی
تاریخ انتشار: ۲۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۲۷۲۸۳
همشهری آنلاین- علی‌الله سلیمی: جامعه ایران در دهه‌های اخیر تحولات اجتماعی زیادی را پشت سر گذاشته که این تغییر و تحولات در بخش‌های گوناگون بود و تنها بخشی از آن در حوزه زندگی زنان به ویژه پوشش این قشر اجتماعی بوده است. این موضوع دستمایه پژوهش‌ها و تحقیقات زیادی شده و آثار متعددی هم تا به حال در این زمینه تالیف و منتشر شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
کتاب«آن صخره مرجانی» ذره‌بین خود را روی تحلیل تغییر و تحولات دو بازه زمانی پیش و پس از انقلاب و ذیل عنوان و سوژه مطالعات اجتماعی ایران قرار داده و منطق این نگاه را تفاوت این دو بازۀ زمانی به دلیل ماهوی دانسته است. نگاهی که کمتر می‌توان آن را در میان آثار تحلیل با چنین موضوعی ردیابی کرد. ناگفته پیداست که حکومت پهلوی بعد از اِعمال قانون کشف حجاب در دوره رضاخان، تلاش فراوان کرد تا زنان را با کمک نهادها و رسانه‌های خود ابتدا با ارشاد، و در صورت مقاومت، به‌زور، بی‌حجاب کند و برای این کار از هیچ ابزار زور و ارعابی دریغ نکرد و همین روند چنان با مناسبات اجتماعی پیش رفت که بی‌حجابی به یک فرهنگ اجتماعی مسلط تبدیل شد. به گفته نویسنده کتاب «زنان بسیاری اما مغلوب این فرهنگ نشدند و آرام‌آرام زنان چادری و باحجاب مخصوصا پس از انقلاب اسلامی در بازه زمانی مورد بحث دیگر، سربرآوردند و ذره‌ذره به خودباوری رسیدند، از لاک انفعال بیرون آمدند و آهسته و پیوسته تمامی عرصه‌های قابل فتح را به تسخیر خود درآوردند.» این کتاب از دل تحلیل هزاران صفحه، نمایه و برگه‌برداری از مطبوعات بیرون آمده که در این مسیر انبوهی از موضوعات دیگر مرتبط با تاریخ اجتماعی و فرهنگ عمومی ایران در آن مقطع را نیز مورد شناسایی و تمرکز قرار داده است. نویسنده در بخشی از کتاب می‌نویسد: «پس‌از پیروزی انقلاب نیز همچون تمامیِ جنبه‌های حیاتی مردم ایران، تحولات سیاسی و اجتماعی بسیاری پیرامون زنان و پوشش آنان رخ داد. بلافاصله پس از پیروزی، تظاهرات برخی زنانْ ضد حجاب اجباری راه افتاد. در برهه‌های بعد نیز ایران شاهد این دست تظاهرات بود. اما در کنار این تظاهرات، عمدۀ دختران و زنان، در هویتِ تازه‌یاب خود نقش‌آفرینی کردند.» شما می‌توانید جایگاه زنان و پوشش آنها پیش از انقلاب را در این کتاب ببینید و تحلیل کنید و به پس از انقلاب و دوران کنونی برسید. چاپ اول (پاییز ۱۴۰۲) کتاب «آن صخره مرجانی» در ۳۱۶ صفحه از سوی انتشارات موسسه فرهنگی و مطبوعاتی ایران منتشر و در بازار کتاب ایران توزیع شده است.
کد خبر 817069 برچسب‌ها انقلاب اسلامی ایران زنان - حجاب فرزندآوری مرکز امور زنان و خانواده لباس و پوشاک خانواده زنان مهارت‌های زندگی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری کتاب - نمایشگاه داخلی مجله پوشش سنتي ايران کتاب - تاریخ کتاب - نویسندگان و پدید آورندگان کیفیت زندگی ورزش زنان تاریخ انقلاب اسلامی ایران کتابخانه، کتابخوانی، کتابداری تاریخ عمومی ایران کتاب - معرفی و نقد مهارت‌ها خانوادهمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: انقلاب اسلامی ایران زنان حجاب فرزندآوری مرکز امور زنان و خانواده لباس و پوشاک خانواده زنان مهارت های زندگی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری کتاب نمایشگاه داخلی کتاب تاریخ کیفیت زندگی ورزش زنان تاریخ انقلاب اسلامی ایران کتابخانه کتابخوانی کتابداری تاریخ عمومی ایران کتاب معرفی و نقد مهارت ها خانواده پس از انقلاب اسلامی پیش و پس از انقلاب صخره مرجانی زنان ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۲۷۲۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسانه‌های بیگانه چگونه زنان را عامل رسیدن به اهداف خود می کنند؟
برنامه امواج شبهه در گفت‌وگو با دکتر نسرین فرزاد (عضو هیئت علمی دانشگاه) و فرهاد پاشاوند (کارشناس و فعال رسانه) به بررسی تلاش رسانه‌های بیگانه برای استحاله الگو زن مسلمان ایرانی پرداخت.
به گزارش مشرق، فرزاد با اشاره به نحوه رفتار رسانه‌های بیگانه، اهداف و اغراض این رسانه‌ها گفت: همه فعالیت‌هایی که به عناوین مختلف توسط این رسانه‌ها مطرح می‌شود به نوعی سیستم حکومتی ما را مورد هدف قرار داده است و هدف نهایی مبارزه با حکومت است. در واقع مدیریت جهان به دو قسمت تقسیم می‌شود بخشی بانوان و بخشی آقایان، حتی قسمت آقایان را بانوان نیز تربیت می‌کنند و این به معنای میزان تاثیرگذاری بانوان است.
وی ادامه داد: تأثیرگذارترین قشر در جامعه جهانی بانوان هستند یعنی می‌توانند به عنوانی ابزاری قرار بگیرند که حکومت‌ها و ضد حکومت‌ها بتوانند از آنان در اجرای اهداف خودشان بهره ببرند. در ایران نیز باتوجه به اینکه نیمی از جامعه فعال را بانوان تشکیل می‌دهند و این قشر در انقلاب اسلامی ایران نیز حضوری پررنگ داشتند، رسانه‌های بیگانه، جامعه جهانی و سیاست‌مداران به دنبال بهره‌مندی از این قشر در نیل به اهداف خود هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه عنوان کرد: بانوان هدف رسانه‌های بیگانه هستند و به لحاظ کارشناسی باید گفت این هدف گیری توسط آنان بسیار دقیق بوده است چرا که اگر بخواهند بر این نظام فائق بیایند و موجب شکست آن شوند بهتر است بر روی جامعه زنان تمرکز کنند و به کمک شعارهایی که در انقلاب صنعتی توانست زنان را به جامعه صنعتی بکشاند و آموزه‌های دینی را کمرنگ کند به اهداف خود برسند.
فرزاد افزود: آمریکا به عنوان داعیه دار تمدن جهانی در تلاش برای ساختن حکومت جهانی است و به کل جهان القا می‌کند که باید تابع سیستم نوین من باشید و برای اجرای نظم نوین باید کشورهای اسلامی را به سمت اهداف فرهنگی و سکولاریسم آمریکا نزدیک کنند. برای سکولار شدن لازم است آموزه‌های دینی و تقدس ها از بین بروند چرا که سکولار به معنای مبارزه با هر نوع امر مقدس است و به همین خاطر نیز بانوان، خانواده و حریم‌های زنانه دارای قداست هستند و با هدف قرار دادن این قشر از جامعه به همراه مهندسی روانی می‌توانند به اهداف خود نزدیک‌تر شوند.
وی با تاکید بر اینکه جامعه غرب خوشبختانه به اهداف خود نرسیده است، گفت: چرا که ایده‌های آنها با فکر جامعه ما هم‌خوانی ندارد و به وجه اشتراک نمی‌رسد اما در هر جامعه‌ای که وارد شده‌اند به کمک اهداف روانی خود توانسته‌اند به نتایج مطلوب خود برسند. غرب به دنبال این است تا از همان روشی که در کل جهان به پاسخ رسیده است در ایران نیز به نتیجه برسد و بدین گونه جامعه را برای سکولار شدن و ورود به نظم نوین جهانی آماده کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: ۲۵۰ شبکه رادیویی و تلویزیونی در حال ترویج تفکر سکولار با بیان شبهات و نقطه ضعف‌های موجود علیه بانوان است تا به کمک ضعف‌های موجود در جامعه بتوانند جامعه بانوان ایران را به تفکرات خود نزدیک سازند و بدین‌گونه در جامعه ایرانی اثرگذار باشند تا بانوان ایرانی را در راستای اهداف غرب قرار دهند.
ایران داعیه دار بیدار اسلامی
فرزاد در ادامه به تلاش غرب برای ساخت زن مصرفی غربی از بانوان ایران عنوان کرد: غرب به دنبال این است که از زن مسلمان ایرانی یک زن بی ارزش و تواما زن مصرفی غربی را بسازد. همه کشورهای سرمایه دار برای ادامه چرخه سرمایه گذاری ضروری می‌دانند که بازار سرمایه خود را در کشورهای دیگر فعال کنند. امروزه در کشورهای غربی به علت بیداری اسلامی که ایران داعیه دار آن در تمام جهان بود موضوعات و مطالب فعالان فرهنگی ما مورد استقبال قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: جریان حجاب، حریم زنانه و حرمت گذاشتن به شخصیت زنانه در جهان در حال ترویج است و چون جامعه غربی و جامعه صنعتی غرب در حال اشباع از نظر تولیدات آرایشی و مواردی از این نظر است تولیدات این کارخانه‌ها در حال کم شدن است. بانوان در کشورهای غربی در پاسخ به این سوال که چرا روزانه آرایش نمی‌کنند می‌گویند هزینه زیادی را صرف لوازم آرایشی نمی‌کنند چرا که به سختی آن را به دست می آورند و صرفا برای خرید لوازم آرایشی بهداشتی اصلی که به پوست آسیبی نزند هزینه می‌کنند. در خصوص شیوه لباس پوشیدن در محل کار نیز معتقدند می‌بایست حدود مشخص شده را رعایت کنند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به این موضوع که درآمد غرب از فروش لوازم آرایشی است، گفت: باتوجه به اینکه منبع سرمایه غرب تولید لوازم آرایشی است در نتیجه باید به دنبال بازار سرمایه در کشورهای دیگر باشد. در دهه ۷۰ میلیاردی هانتینگتون یکی از نظریه‌پردازان اقتصاد آمریکا معتقد بود امروزه غرب از نظر صنعت به اول دنیا تبدیل شده است و اگر بتواند فرهنگ شرغی را در غرب پیاده کند در نتیجه می‌تواند به احیای دولت طلایی برسد. این در حالی است که غرب به دنبال این است که فرهنگ شرقی را به جامعه خود وارد کند و جامعه‌شان را از سردی و بی‌انگیزگی خارج کنند و از آن طرف بازار سرمایه‌گذاری‌شان را به جوامع شرقی انتقال می‌دهند.
فرزاد افزود: جبران خلیل جبران، برای انهدام یک تمدن سه هدف مهم را باید در نظر گرفت، نخست خانواده، نظام آموزشی و در نهایت الگوهایی که ارائه می‌شود. برای انهدام خانواده باید به تضعیف مقام زن پرداخت تا زن تنها به عنوان یک ابزار مصرفی شناخته شود. امیدواریم در جامعه ما این هوشیاری از سمت بانوان رخ دهد که جریان فمنیست گل به خودی است و اگر خانم‌ها به دنبال ارزش‌یابی و یا پیدا کردن ارزش مکانی در نظام حقوقی یا جامعه هستند لازمه آن حفظ مقام بانوان است.
وی ادامه داد: غرب اگر بخواهد به نظام آموزشی لطمه وارد کند با پایین آوردن منزلت معلم و استاد می‌تواند موجب آسیب به این رژیم شود و اگر بخواهند موجب انهدام الگوها شوند می‌توانند به جای اینکه منزلت اسطوره‌های علمی و فرهنگی را پررنگ کنند اقدام به بزرگ‌نمایی سلبریتی‌ها می‌کنند و افراد دیگری را به عنوان الگو به جامعه معرفی می‌کنند.
رسانه‌های غربی یا بنگاه امنیتی؟
پاشاوند در ادامه گفت‌وگو به بحث رفتارشناسی رسانه‌های بیگانه و استحاله الگو زن مسلمان ایرانی پرداخت و گفت: عموما در جامعه غربی رسانه به معنای انتقال دهنده خبر و خبررسانی نیست بلکه در واقع بنگاهی امنیتی است. رسانه‌ها در غرب مجری یکسری از طراحی‌های امنیتی هستند به ویژه بر روی موضوعاتی که غرب بر روی آنها متمرکز است همانند ایران، چین و روسیه، اینکه رسانه‌های فارسی زبان و اپوزیسیون به شدت روی موضوع زن کار می‌کنند نشان دهنده این است پس از تحقیقات بسیار دریافته‌اند که زن نیروی تغییر در جامعه ایرانی است و تنها از این طریق می‌توانند اعمال تغییر کنند و طراحی‌های خود را به ثمر برسانند.
وی ادامه داد: در دهه ۹۰ مریم رجوی کتابی تحت عنوان زنان، نیروی تغییر نوشت چرا که زن تنها نیرو و عنصری است که می‌تواند تغییر به معنای واقعی کلمه را در ایران شکل دهد. براساس همین مدل غربی‌ها به یک طرح رسیدند و پس از آن بر روی ارزش حجاب و مسئله زن نیز شروع به کار کردند که نمود بارز آن را در مسئله دختران خیابان انقلاب دیدیم. در آن بازه زمانی بی بی سی گزارشی زد و در آن جا صراحتا عنوان کرد که اگر می‌خواهیم در ایران به آن چیزی که می‌خواهیم دست یابیم سنگر اول بحث حجاب است.
کارشناس و فعال رسانه عنوان کرد: مسئله حجاب که از سوی غرب در حال پیگیری است کاملا برنامه ریزی شده است و به دنبال این هستند تا با برداشتن حجاب از سر بانوان ایرانی بتوانند به اهداف از پیش تعیین شده خودشان بپردازند چرا که زن نیروی تغییر است.
آیا غرب موفق به از بین بردن الگو زن مسلمان ایرانی شده است؟
فرزاد در پاسخ به این سوال که آیا غرب موفق به شکستن الگو زن مسلمان ایرانی شده است یا نه، گفت: اگر غرب در این حوزه موفق آمیز عمل کرده بود کماکان پیگیر این موضوع به صورت کاملا جدی نبود این خود نشان دهنده ناکامی این رسانه‌ها است و نشان دهنده این بود که در این مدت برنامه ریزی هایشان به ثمر ننشست. رهبر انقلاب بارها فرمودند جهت آگاهی جامعه اقدام به تبیین کنید زمانی که بحث حوزه تبیین پیش کشیده می‌شود شامل چندین بخش می‌شود، عقلی، شرعی، اقتصادی، قانونی و فرهنگی بنابراین موضوع حجاب را می‌توان در چند بخش بررسی کرد و به آن پرداخت، نخست باید دلسوزان فرهنگی، حجاب را به صورت کاملا عقلانی تبیین کنند تا از کودکی به بیان حجاب و عفاف بپردازند.
وی ادامه داد: در تبیین عفاف و حجاب جایگاه حرمت زن و مرد مشخص می‌شود، زمانی که این موضوع عقلانی عنوان می‌شود جوانان ما بهتر آن را می‌پذیرند چرا که به جایگاه و شأن حقیقی خود آگاه می‌شوند و درصدد برای حفظ آن بر می آیند. اگر دین چیزی را حکم می‌کند حتما دلایل عقلانی نیز دارد، اما بیان این موضوع به متولیان فرهنگی بر می‌گردد تا دلسوزانه و به روشی درست انجام پذیرد. لازم است از جوانب مختلف تبیین صورت گیرد از باب قانونی نیز می‌توان به قوانین و مقررات در جهان و لزوم رعایت آنها اشاره کرد و به لحاظ فرهنگی به تبیین اهمیت این موضوع پرداخته شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: وضع موجود تنها به کمک نیرو انتظامی پیش نمی‌رود بلکه لازمه آن اقدام به تبیین و بیان عقلانی و منطقی است. با گذر زمان موضوع حجاب که امروز تبدیل به یک تهدید شده است همراه با تبیین درست و آگاه سازی و مشارکت بانوان می‌تواند تبدیل یه یک فرصت شود و پاسخی برای تلاش‌های بی ثمر غرب باشد.
سرمایه گذاری غرب بر روی نسل جوان
پاشاوند گفت: پیاده نظام دشمن برای طراحی سناریو برداشتن حجاب تنها معطوف به یک اتفاق نبوده است بلکه در بازه زمانی گسترده‌ای اقدام به این عمل کردند و بسیار قوی نیز ورود کردند. چند سال پیش اندیشکده آتلانتیک نشستی را به عنوان چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب برگزار کرد، که آن جا جمله‌ای راهبردی در حوزه زمان مطرح می‌شود و می‌گویند زنان در خط مقدم مبارزه با سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران و ابزار واقعی تغییر در ایران هستند بگونه‌ای که با اعتراض به محدودیت‌ها توانستند این کشور را مجبور به آزادی بیشتر در حجاب و کنسرت‌های عمومی کنند.
وی افزود: خبرگزاری آمریکایی تحلیلی نوشت و گفت که طراحی انجام شده بر اساس شش گام عملیاتی رخ داده است، نخست رهبری واحد با انسجام عناصر داخلی و خارجی، گام دوم اقدام عملیاتی عناصر داخلی در شروع نافرمانی و گام سوم استفاده از ابزار رسانه برای گسترش حوزه نفوذ و نافرمانی ها است. نوع برخورد و مدیریت برخورد در عدم تبدیل به بعد سیاسی و امنیتی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
پاشاوند گفت: اساس قانون در جمهوری اسلامی ایران احترام به شهروند زن جامعه است، اساسا نیروهای انتظامی در کشور که نظم‌دهنده هستند نیز همین رویه را پیگیری می‌کنند. ما نتوانستیم در تبیین مسئله زنان اقدام موثری را انجام دهیم به عنوان نمونه جایگاه مادر در جامعه جایگاه ویژه و متمایزی است اما به درستی به آن نپرداخته‌ایم ما فردی مانند حضرت زهرا سلام الله علیها را داریم بانویی که مادر فردی بوده است که خود شبکه ساز بوده و یاران راهبردی ای را تربیت می‌کنند اما از این بعد به مسئله زنان پرداخته نشده است و در رسانه‌ها نیز به این موضوع توجه کمی می‌شود چرا که هنوز مسئله زنان برای این رسانه‌ها مشخص نیست.
وی گفت: در شبکه‌های نمایش خانگی فیلم‌هایی می‌آید که باید دید استس آن تقویت نقش زن است یا خیر، ما کلان سناریویی داریم که محور آن زن است و لازمه آن توجه و داشتن رویکردی برای تبیین جایگاه زنان است. غرب اکنون بر روی نسل جوان ما سرمایه گذاری کرده است تا به زودی در آینده بتواند بهره‌برداری خود را داشته باشد این در حالی است که نظام آموزش و پرورش و نظام دانشگاهی ما گام موثری در این حوزه برنداشته است در حالی که ورود به این حوزه می‌تواند مقابله‌ای با رفتار دشمن باشد.
جایگاه بانوان، جایگاهی انسان ساز
فرزاد در ادامه عنوان کرد: اگر بخواهیم به این موضوع بپردازیم که ما از چه جاهایی ضربه می‌خوریم لازمه آن بررسی موضوع حجاب از جوانب گوناگون است و تنها از بعد شرعی نباید پرداخت، بلکه باید به مقام و جایگاه دختر نیز اشاره کرد. متاسفانه طبق آمار گرفته شده ۸۰ درصد دختران جامعه ما از جنس دختر بودن خودشان رضایت ندارند و این برآمده از رفتار نادرست، بی توجهی های پدر به مادر و عدم توجه به جایگاه زن در خانواده بوده است. ما باید به بانوان و خاصه جوانان توجه ویژه‌تر و ارزش آفرین برای آنان داشته باشیم.
وی ادامه داد: یکی از کارهای موثر صدا و سیما آموزش احکام به کمک انیمیشن است که با استقبال بسیاری نیز رو به رو شد، وقتی هنر این را داریم که بتوانیم احکام را با یک انیمیشن به مردم آموزش دهیم پس قطعا در حوزه بانوان نیز اگر بخواهیم بسیار توانمند می توانیم عمل کنیم. در جامعه ایرانی چرا صدای اذان در شهر ها نمی‌پیچد گاهی باید گفت پیاده نظام‌های دشمن در کشور حضور دارند که با اسم دفاع از حقوق شهروندی در حال کمرنگ کردن دین از اذهان مردم هستند.
پاشاوند گفت: در بحث حجاب اواخر سال گذشته خواهران مومن ما حضور پیدا کردند و با تجمع اقدام به اعتراض کردند اما باید گفت که نوع برخورد باید برخوردی مومنانه باشد، ما در کشور نسبت به جایگاه زن در ایران تبیین نکرده‌ایم و کم به آن پرداخته شده است. ما در بحث آگاه کردن دخترانمان کوتاهی کردیم در اتفاقاتی که در فرانسه تحت عنوان جنبش نسل زد رخ داد حاکمیت سریع اقدام کرد و به خانواده‌ها گفت تا از حشور فرزندانشان جلوگیری کنند.
گفتنی است؛ برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دکتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و کارشناسی محمدرضا اشراقی به روی آنتن می‌رود. همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، فائزه سلطانی خبرنگار و مائده حیدری به‌عنوان آیتم ساز برنامه امواج شبهه فعالیت می‌کنند.
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند